Falafel ve Tahinli Sos

Arap ve Akdeniz mutfağının özel ve sevilen yemeklerinden Falafel, nohutla yapılan zaman zaman toplar halinde zaman zaman hamburger eti gibi yassı olarak fırında ya da yağda kızartılarak tüketilmektedir. Salatanın üzerinde protein desteği olarak tüketebileceğiniz gibi tava ekmeği  arasında sos ile beraber de tüketeblirsiniz. Humus'tan sonra nohutla yapılan yemekler arasında ikinci sıradadır.

Türkiye bu coğrafyaya ve mutfağa çok yakın olmasına rağmen bizde çok sık tüketilen bir yemek değil. Humus'u meze olarak tüketmeyi sevsekte, evlerde sık hazırlanan bir meze değildir. Onun dışında falafel satan büfe ve restorana denk gelmekte pek mümkün değil, dönercilere rakip olamıyor. Son 2-3 yıldır vejeteryan beslenmenin artması ile nohuta ilgi de artıyor. 100 g falafel yaklaşık 325 cal. olup, %30 karbonhidrat, %15 protein içermektedir. Amerika, Avrupa ve özellikle Türk nüfusunun fazla olduğu şehirlerde falafel genellikle Türk ya da Arap kökenli insanlar tarafından satılmaktadır. Özellikle Berlin'de çok örneğini görebilirsiniz. Salata, baharatlı sos bazen turşu, patates kızartması ile servis ediliyor. Arap ülkelerinde sade olarak yemeklerin yanında tüketilirken, ekmek arasına koyup yeme kültürü İsrail topraklarından yayılmaya başlıyor. 

Falafel, İran ve Lübnan arasında milli yiyecek tartışmalarına sebep olmaktadır. Aslen Mısır'da fava fasulye taneleri ile yapıldığı hatta bazı kaynaklar Hinditan'a dayandığını söylemektedir. Uzun yıllar Mısır ve Suriye topraklarında yaşayan Yahudiler'in bu yemeği kendi ülkelerine taşıdığı düşünülmektedir. Aynı sorun bizimle Yunanistan arasında da bir çok yemek için yaşanmaktadır. Yüzyıllardır yaşanan göçler, toplumların bir arada yaşaması ile oluşan etkileşimler sonucunda mutfak kültüründeki kaynaşmayı önemli ve değerli buluyorum. Mısır döneminde fava fasulye taneleri ile yapılan falafel nohutla yapılmaya başlanarak, İsrail topraklarında ekmek arasında tüketilmeye başlanıyor. Et içermeyen ve protein içeriği yüksek olan falafel vejeteryanlar tarafından çok sevilen bir yemek. Hem pişirme kolaylığı hem de lezzet ve protein açısından zenginliği nedeniyle evde çok severek tüketiyoruz. Derin dondurucuda mutlaka haşlanmış nohut bulundururum. Aniden misafir geleceği zaman meze olarak humus yapıyorum. Derin dondurucuda her daim bulundurduğum ekşi mayalı ekmekler ile humus mükemmel ikili oluyorlar. Canım istediğinde hemen falafel toplarını hazırlayıp fırına veriyorum. Tahinli sos ile bebaber harika bir tadı oluyor. Falafel köftesinin rengi, içine koyduğunuz maydanozdan kaynaklanıyor. Miktarı azaltırsanız rengi sarıya, bol maydanozlu olunca rengi yeşile dönüyor. İster salata hazırlayıp, üzerine falafel köftelerini yerleştirebilirsiniz ya da tava ekmeği hazırlayarak arasına koyarak tüketebilirsiniz.

Tava ekmeği – Naan Bread tarifi için tıklayınız

Falafel Tarifi - Malzemeler

  • 500 g haşlanmış nohut 

  • 1/3 demet maydanoz

  • 1 orta boy soğan

  • 2 diş sarımsak

  • 1/2 çay kaşığı kimyon

  • 1/2 çay kaşığı yenibahar

  • 1/2 çay kaşığı toz kırmızı biber

  • 1 çay kaşığı tuz

  • 1/4 çay kaşığı karbonat

  • 2 yemek kaşığı zeytinyağı

Tarif

  1. Nohutu bir gece önceden suda bekletiniz. Ertesi gün beklettiğiniz suyu dökerek, yeni bir su ile nohutlar pişene kadar pişiriniz.

  2. Soğan, sarımsak ve maydanozları blenderdan geçiriniz. 

  3. Üzerine nohutları ekleyerek, blenderdan geçirip, macun kıvamına getiriniz.

  4. Baharatları, karbonatı ve zeytinyağını ekleyerek karıştırınız. 

  5. Elde ettiğiniz kıvam, elinize yağışıyorsa içine biraz galeta unu ekleyebilirsiniz.

  6. Kıvamı çok cıvık ve çok kuru olmamalı. 

  7. Hazırladığınız karışımdan ceviz büyüklüğünden toplar alarak yuvarlayınız. Dondurma kaşığı kullanarak aynı büyüklükte yapabilirsiniz.

  8. İçine dil peyniri koymak isterseniz topları hazırlarken kare şeklinde kestiğiniz ufak dil peynirlerini topların içine yerleştiriniz. (dil peyniri top mozarella da koyabilirsiniz)

  9. Peynirsiz olarak hazırlamak isterseniz, direk yuvarlak haline getirebilirsiniz. Topları yassı formda bastırarak farklı bir şekil kazandırabilirsiniz. 

  10. Hazırladığınız falafel toplarını isterseniz susama bulayabilirsiniz. Kızartacaksanız susama bulamanızı tavsiye etmem. Kızartırken yağın içine dökülerek, yanacaktır. 

  11. Falafel toplarını tepsiye dizerek, fırına atabilirsiniz. 180 C ye ısınmış fırında ~15 dk üzerleri kızarana kadar pişiriniz.

Falafelin üzerine tahinli yoğurtlu bir sos nefis gidiyor. Lübnan mutfağının sevilen lezzetlerinden olan falafel, tahin ve susamla çok yakışıyor. Falafel i tava ekmeği içine koyarak ya da salata üzerinde tercih edebilirsiniz. Nasıl yerseniz yiyin, üzerine mutlaka tahinli sosu dökmelisiniz! 

Tahinli Falafel Sosu- Malzemeler

  • 5 yemek kaşığı yoğurt

  • 2 yemek kaşığı tahin

  • 1/2 limon suyu

Hazırlama

  1. Yoğurdu bir kaseye koyarak, kaşıkla karıştırınız.

  2. Tahin ve limon suyunu ekleyerek karıştırınız. Yumuşak kıvamda homojen bir karışım elde edene kadar karıştırınız. 

Afiyet olsun..